Omschrijving:
vezelterugwinning uit oud papier
Allereerst moet gemeld worden dat in Nederland de eerste sortering van oud papier plaatsvindt bij oudpapierbedrijven. Daar wordt allerhande vuil verwijderd: touwtjes, elastiek, plastic, huishoudelijk afval, geplastificeerd papier etc., kortom alles wat niet thuis hoort in oud papier. De fabriek waar het oud papier wordt verwerkt, zal over het algemeen heel gericht de kwaliteit oud papier aankopen die ze wil verwerken voor de kwaliteit papier die ze wenst te maken.
Oud papier wordt los of in balen aangeleverd. Als het niet meteen wordt gebruikt, zal het losse oud papier worden opgeslagen in een overdekte buitenruimte en de balen bij voorkeur binnen om te voorkomen dat UV-straling, temperatuur en vocht de sterkte-eigenschappen aantast, waardoor de maalgraad moet worden aangepast. Voor alle oud-papieropslag gelden speciale brandveiligheidsvoorschriften en er worden eisen gesteld aan de opslagruimtes.
Verwerking van oud papier zonder ontinkten
De balen worden machinaal of met de hand ontdaan van de metalen banden (die aan de schroothandel worden geleverd). Vervolgens worden de balen uit elkaar getrokken, en worden de losse brokstukken naar de pulper vervoerd.
In de pulper wordt het oud papier vermengd met een hoeveelheid water die is afgestemd op het gewicht van de balen en de gewenste consistentie. De vervezeling wordt gerealiseerd door de kracht van de opgewekte turbulentie in de pulpoplossing. Tijdens dit proces vindt ook al een eerste grove reiniging plaats.
Na deze fase zitten er nog steeds verontreinigingen in de vezelbrij: stukjes plastic en glas, steentjes, nietjes, en dergelijke, die in de dikstofreinigingsprocedure worden verwijderd, waarbij er twee manieren zijn, voor materiaal dat zwaarder is dan de vezels en voor materiaal dat even zwaar of lichter is dan de vezels.
Verwerking van oud papier met ontinkten
De vervezeling van oud papier met ontinkting verloopt in grote lijnen parallel met vervezeling zonder ontinkting. Een belangrijk verschil is wel dat er niet alleen water wordt gebruikt voor het verkrijgen van de juiste consistentie in de vervezeltrommel, maar er worden ook chemicaliën toegevoegd, die net als de hoeveelheid water, in hoeveelheid zijn afgestemd op het gewicht van het oud papier. De chemicaliën zorgen ervoor dat het oud papier gemakkelijker uit elkaar valt. De stof blijft ca. 20 minuten in de trommel.
De dikstofreiniging van oud papier met ontinkten is gelijk aan het reinigingsproces voor oud papier zonder ontinkten. Maar omdat de gebruikte chemicaliën voor ontinkting een reactietijd van 1 à 2 uur nodig hebben, zijn er buffertanks in dit proces geplaatst.
De consistentie die voor het ontinktingsproces van ca. 1% nodig is wordt gerealiseerd.
Hierna volgt ontinkting door flotatie, waarbij lucht de werkende factor is. De kwaliteit van de scheiding tussen inkt en vezels houdt onder meer verband met de invloed van gebruikte chemicaliën, de dispergeergraad van de inkt, de hoeveelheid lucht, de grootte van de ontstane luchtbellen, de consistentie van de stof en de turbulentie.
De losgekomen inktdeeltjes hechten zich aan de luchtbellen, die opstijgen en aan de oppervlakte een schuim vormen. Het schuim wordt verwijderd en verder verwerkt.
De van het schuim ontdane dunstof wordt vervolgens bij een consistentie van minder dan 1,2% gereinigd. Hiervoor kunnen worden gebruikt: centrifugaalreinigers (of cleaners), drukzeven of een centrifuge.
Voor het geval er nog een dispergeerfase of nableekfase in het proces is opgenomen moet er worden ingedikt. Daarvoor wordt als eerste gebruik gemaakt van een schijvenindikker, eventueel gevolgd door zeefband-, schroef of schijvenpersen.
De dispergeerfase bestaat eruit dat de vezels bij hoge consistentie tegen elkaar worden gewreven, waardoor hard geworden inktresten van de vezels loslaten. Stickies, vaak ontstaan in het vervezelingsproces, kunnen beter voor het dispergeren een warmtebehandeling ondergaan.
Er treedt wel een licht witheidsverlies op, wat gecompenseerd kan worden door na het dispergeren nogmaals te floteren of een wasfase in te bouwen.
Natuurlijk kan nog meer witheid worden gegenereerd door bleken met peroxide of thioniet (hydrosulfiet).
Als ontinktingschemicaliën worden natronloog (maakt dat drukinkt van vezel springt door zwelling van de vezel en verhoogt de pH-waarde die op zijn beurt de harsen van sommige inkten afbreekt), waterstofperoxide (bleekmiddel), waterglas (dispergeren van inktdeeltjes wordt bevordert), vetzuur en DTPA (complexvormer – verwijdert metaalionen uit de inkt) gebruikt.