Omschrijving:
Achtergrond
Er zijn twee soorten papierfabrieken, “geïntegreerd” en “niet-geïntegreerd”. Bij geïntegreerde papierfabrieken wordt hout verwerkt tot papier. Het hout kan ook eerst tot pulp verwerkt worden in een speciale pulpfabriek. De papierfabriek die pulp gebruikt als grondstof wordt “niet-geïntegreerd” genoemd. Gebruikt papier kan bij beide soorten papierfabrieken in het papierproductieproces worden ingebracht. Pulp wordt geproduceerd en meestal droog verscheept naar de papierfabriek.
Milieuaspecten
Over het algemeen zijn geïntegreerde fabricageprocessen efficiënter in het gebruik van grondstoffen en energie. Hierdoor vinden er netto ook minder emissies plaats (IPPC, 2001 en EEA, 2006a). Wordt in plaats van hout, houtpulp als grondstof gebruikt, dan vinden er een aantal extra handelingen in de keten plaats. De houtpulp is verpakt in pakken of balen ten behoeve van het transport. Doordat pulp gedroogd wordt voordat het wordt getransporteerd kan het energieverbruik hoger liggen dan bij een geïntegreerde fabriek waarin deze tussenstap niet nodig is. Soms is er sprake van een extra bleekproces om het tussenproduct de gewenste eigenschappen te geven (bijvoorbeeld om witter papier te maken). Tevens worden er bij niet-geïntegreerde fabrieken vaker biociden voor het conserveren van de halfstoffen toegepast, omdat hier meer tijd zit tussen opslag van de tussenstof en verwerking, dan bij geïntegreerde fabrieken (waar de tussenstof direct verder verwerkt kan worden). Er zijn echter grote verschillen tussen fabrieken (geïntegreerd of niet-geïntegreerd) op het gebied van chemicaliëngebruik, energiegebruik en emissies. Er kan dan ook niet in algemene zin worden gezegd dat papier uit een geïntegreerde fabriek altijd met minder nadelige milieueffecten is geproduceerd dan papier uit niet-geïntegreerde fabrieken.
Gezondheidaspecten
Er zijn geen verschillen in gezondheidseffecten bekend waar het gaat om geïntegreerde en niet-geïntegreerde papierfabrieken. Zie voor de gezondheidsaspecten van de extra processtappen zoals het bleken en conserveren de betreffende factsheets over chloor en biociden.
Huidige stand van zaken
Wereldwijd zijn er zo’n 3200 pulp- en papierfabrieken (RISI, 2008). De meeste fabrieken in Europa zijn niet-geïntegreerde fabrieken.
| Keurmerk | Eis en verificatie |
| Blaue Engel | Geen eis |
| EU Ecolabel Kopieerpapier en grafisch papier
Versie: 4 september 2002 |
Er wordt onderscheid gemaakt tussen geïntegreerde en niet-geïntegreerde productie waar het gaat om bepaalde emissies naar de lucht. |
| Milieukeur Kantoorpapier
Datum ingang: 1 oktober 2007 |
Er wordt wel onderscheid gemaakt tussen geïntegreerd en niet-geïntegreerde productie waar het gaat om het verbruik van niet-hernieuwbare energie. |
| Nordic Swan Paper Products
Basic Module en Chemical Module Versie 1.0, 9 oktober 2003 |
Onderscheid tussen geïntegreerd en niet-geïntegreerd speelt uitsluitend een rol in het maken van berekeningen van totale emissies e.d. (zo moeten bij niet-geïntegreerde papierproductie ook emissies samenhangend met de ingekochte pulp worden meegerekend). |
De verschillende keurmerken stellen geen eisen aan het al dan niet-geïntegreerd zijn van de papierproductie. Dit onderscheid wordt in enkele gevallen wel gemaakt bij eisen aan specifieke milieuthema’s, zoals emissies naar de lucht en energieverbruik.
Verificatiemogelijkheden
Niet relevant.
Ontwikkeling en innovatie
De trend is om papier te produceren in grote, geïntegreerde fabrieken. Er is echter geen sprake van een duidelijke voorkeur uit duurzaamheidsoogpunt voor geïntegreerd of niet-geïntegreerd. Innovatie in de papierproductie richt zich (met name) op gesloten systemen, waterverbruik, energieverbruik en het hergebruiken van papier.
Eisen duurzaam papier
Aangezien niet in zijn algemeenheid gesteld kan worden dat papier uit geïntegreerde fabrieken duurzamer is dan papier uit niet-geïntegreerde fabrieken is het niet zinvol hier specifiek eisen aan te stellen. Wel kan dit onderscheid een rol spelen bij het formuleren van eisen aan de afzonderlijke milieuthema’s (zoals in de bestaande keurmerken ook gebeurt).
Wensen duurzaam papier
Niet relevant.
Referenties
Commissie van de Europese Gemeenschappen, 1996a, Richtlijn 96/61/EG van de Raad van 24 september 1996 inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31996L0061:NL:HTML.
Commissie van de Europese Gemeenschappen , 2006a, Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (REACH), http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:396:0001:0848:NL:PDF.
Commissie van de Europese Gemeenschappen 2007a, Beschikking van de commissie van 21 juni 2007 tot wijziging van de Beschikkingen 2001/689/EG, 2002/739/EG, 2002/740/EG, 2002/741/EG en 2002/747/EG met het oog op de verlenging van de geldigheid van de milieucriteria voor de toekenning van de communautaire milieukeur aan bepaalde producten (2007/457/EG).
Commissie van de Europese Gemeenschappen, 2007b, 2002/741/EG: Beschikking van de Commissie van 4 september 2002 tot vaststelling van de herziene milieucriteria voor de toekenning van de communautaire milieukeur voor kopieerpapier en grafisch papier en tot wijziging van Beschikking 1999/554/EG.
Confederation of European Paper Industry (CEPI), 2007, Sustainability Report 2007, CEPI, Brussels, Belgium, http://www.cepi.org/Objects/1/Files/CEPI%20SR%20FINAL%20WEB.pdf.
Der Blaue Engel, 2006, Basic Criteria for Award of the Environmental Label Recycled Paper RAL-UZ 14. http://www.blauer-engel.de/en/index.php.
Facilitaire Organisatie Industrie (FOI), 2008, Jaarrapportage 2007 Papier- en kartonindustrie, http://www.fo-industrie.nl/aspx/get.aspx?xdl=/views/fo-industrie/xdl/page&ItmIdt=00000139&SitIdt=00000002&VarIdt=00000001.
Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC), 2001, Reference document on best available techniques – pulp and paper manufacture http://ec.europa.eu/environment/ippc/brefs/ppm_bref_1201.pdf.
International Council of Forest and Paper Associations (ICFPA), jaartal onbekend, Sustainability the forest and paper industry- on its way to sustainability, http://www.icfpa.org/issues_statements/issues/sustainability.php.
Nordic Ecolabelling Board, 2001, Regulations for Nordic ecolabelling, http://www.svanen.nu/Default.aspx?tabName=CriteriaDetailEng&menuItemID=7056&pgr=44.
Nordic Ecolabelling Board , 2003, Nordic Ecolabelling of Paper products — Chemical module Version 1.0 9 October 2003, http://www.svanen.nu/Default.aspx?tabName=CriteriaDetailEng&menuItemID=7056&pgr=503.
Nordic Ecolabelling Board, 2008, Ecolabelling of Copy and Printing Paper – Supplementary Module Version 3.1, 15 March 2005 – 30 June 2010, http://www.svanen.nu/Default.aspx?tabName=CriteriaDetailEng&menuItemID=7056&pgr=44.
Paperonline, jaartal onbekend, Paper glossery, http://www.paperonline.org/glossary/paperglossary/paperglossary_frame.html.
RISI, 2008, Asian Pulp and Paper Mill Map, European Pulp and Paper Mill Map, Latin American Pulp and Paper Mill Map en North American Pulp and Paper Mill Map, http://www.risiinfo.com/risi-store/searchresults.jsp?query=paper+mill&hitsPerPage=10&hitsPerSite=0.